سوالات متقاضیان ترجمه رسمی و غیررسمی در ایران (راهنمای کامل)
سوالات متقاضیان ترجمه رسمی و غیررسمی در ایران — راهنمای جامع
این راهنما برای افرادی نوشته شده که می‌خواهند مدارک خود را به زبان‌های خارجی ترجمه کنند و بین ترجمه رسمی و ترجمه غیررسمی تردید دارند. در ادامه به‌صورت دقیق و عملیاتی تفاوت‌ها، مراحل، هزینه‌ها، مدارک لازم، اشتباهات رایج و پاسخ به متداول‌ترین سوالات متقاضیان در ایران آورده شده است. این مطلب توسط خانه ترجمه تهیه شده تا شما با دید روشن‌تری سفارش ترجمه خود را ثبت کنید.
فهرست مطالب
۱. تفاوت ترجمه رسمی و غیررسمی (با مثال)
ترجمه رسمی به ترجمهای گفته میشود که توسط مترجم رسمی مورد تایید قوه قضائیه انجام شده و دارای مهر و امضا است. این ترجمه برای سفارت‌ها، دانشگاه‌های دولتی، دادگاه‌ها و برخی نهادهای دولتی لازم و الزام‌آور است. مثال: ترجمه شناسنامه برای اپلای دانشگاه یا ترجمه ریزنمرات برای سفارت جهت ویزای تحصیلی.
ترجمه غیررسمی متنی است که توسط مترجم یا شرکت ترجمه انجام میشود اما مهر رسمی ندارد. این نوع ترجمه مناسب محتواهای وب‌سایت، مقالات، کاتالوگ، مستندات فنی و هر جایی است که اعتبار حقوقی مد نظر نیست. مثال: ترجمه یک مقاله علمی برای ارسال به ژورنال یا ترجمه صفحات وب فروشگاهی.
| ویژگی | ترجمه رسمی | ترجمه غیررسمی |
|---|---|---|
| اعتبار قانونی | دارد (مهر و امضا) | ندارد |
| موارد استفاده | سفارت، دانشگاه، دادگستری، قراردادها | وب‌سایت، مقالات، محتوا، بازاریابی |
| نیاز به تأییدیه | معمولاً بله (دادگستری، وزارت خارجه) | خیر |
| هزینه و زمان | بیشتر و زمان‌برتر | کمتر و سریع‌تر |
۲. چه مدارکی معمولاً نیاز به ترجمه رسمی دارند؟
در ایران رایج‌ترین مدارکی که برای آن‌ها ترجمه رسمی مورد نیاز است عبارت‌اند از:
- شناسنامه و کارت ملی
- مدارک تحصیلی (دیپلم، لیسانس، فوق‌لیسانس، دکتری) و ریزنمرات
- سند ازدواج، طلاق، شناسنامه فرزندان
- گواهی عدم سوءپیشینه، گواهی نظام‌وظیفه
- اسناد شرکت‌ها: اساسنامه، روزنامه رسمی، مدارک ثبتی
- گواهی‌های پزشکی، واکسیناسیون و پروانه‌های حرفه‌ای
نکته مهم: برخی کشورها یا دانشگاه‌ها فرمت و محتوای مشخصی مدنظر دارند؛ پیش از ترجمه، الزامات مقصد را از وب‌سایت رسمی آن نهاد بررسی کنید.
۳. مراحل انجام ترجمه رسمی (گام‌به‌گام)
در ادامه یک روند عملیاتی استاندارد را توضیح داده‌ایم که در اغلب دارالترجمه‌ها اجرا میشود:
- استعلام اولیه: تماس یا ارسال تصویر مدارک به دارالترجمه برای تعیین نیاز به ترجمه رسمی و تأییدات بعدی.
- تحویل مدارک: ارائه اصل مدرک یا کپی برابر اصل به دفتر ترجمه (برخی موارد ارسال تصویر کفایت نمی‌کند).
- ترجمه اولیه: مترجم رسمی متن را ترجمه می‌کند و املای لاتین اسامی طبق پاسپورت یا سند مبنا تصحیح میشود.
- بازخوانی (Proofreading): یک مترجم دوم یا ویراستار کیفیت متن را بررسی می‌کند تا از خطاهای فنی و املایی جلوگیری شود.
- مهر و امضای مترجم رسمی: مترجم، سند ترجمه‌شده را مهر و امضا می‌کند و گواهی مترجم ضمیمه میشود.
- تأیید دادگستری: برخی مدارک نیاز به تأیید دادگستری دارند؛ در این مرحله، دفتر ترجمه یا متقاضی به دادگستری مراجعه می‌کند.
- تأیید وزارت امور خارجه: در صورت نیاز، مهر وزارت خارجه نیز اخذ میشود (مخصوص مدارکی که برای سفارت یا استفاده بین‌المللی لازم است).
- تحویل نهایی: نسخه‌های چاپی و در صورت درخواست نسخه اسکن شده تحویل متقاضی می‌گردد.
مثال عملی: ترجمه و تأیید ریزنمرات برای سفارت آلمان معمولاً بدین شکل است: ترجمه توسط مترجم رسمی → تایید دادگستری → تایید وزارت امور خارجه → ارسال به سفارت (در صورت نیاز به مهر کنسولی اضافی).
۴. هزینه‌ها و مثال‌های عددی (راهنما)
هزینه ترجمه رسمی در ایران می‌تواند متغیر باشد اما معمولاً شامل موارد زیر است:
- هزینه ترجمه (بر اساس صفحه یا کلمه)
- هزینه مهر مترجم رسمی (در برخی دفاتر جداگانه اعلام میشود)
- هزینه تأیید دادگستری
- هزینه تأیید وزارت امور خارجه
- هزینه نسخه‌های اضافی
جدول نمونه (محدوده تقریبی — برای مثال):
| خدمت | محدوده قیمت (تومان) | توضیح |
|---|---|---|
| ترجمه رسمی هر صفحه | ۱۵۰٬۰۰۰ – ۳۵۰٬۰۰۰ | بسته به نوع مدرک و زبان |
| مهر دادگستری | ۲۰٬۰۰۰ – ۶۰٬۰۰۰ | هر مدرک ممکن است نیاز به مهر داشته باشد |
| مهر وزارت امور خارجه | ۱۰۰٬۰۰۰ – ۳۰۰٬۰۰۰ | بسته به تعداد صفحات و نرخ‌های کنسولی |
| نسخه اضافه | ۵۰٬۰۰۰ – ۱۵۰٬۰۰۰ | هر نسخه اضافی از ترجمه رسمی |
تذکر: اعداد بالا نمونه و تخمینی هستند. برای قیمت دقیق بر اساس مدرک و مقصد، به صفحه تعرفه خانه ترجمه مراجعه کنید یا از طریق فرم تماس استعلام بگیرید.
۵. نکات آماده‌سازی مدارک (برای جلوگیری از تأخیر)
- اصل مدارک را تمیز و بدون خط‌خوردگی ارائه دهید.
- همیشه املای لاتین نام و نام‌خانوادگی را مطابق پاسپورت اعلام کنید.
- اگر تغییر نام داشته‌اید، مدارک مرتبط را همراه داشته باشید.
- نسخه‌های موردنیاز و کشور مقصد را از ابتدا مشخص کنید.
- برای مدارک پزشکی، نام داروها و واحدها را دقیق بنویسید یا تصویر برچسب دارو را پیوست کنید.
۶. ترجمه غیررسمی — بهترین شیوه‌ها و نکات کیفی
برای ترجمه‌های غیررسمی (محتوا، مقالات، کاتالوگ) کیفیت به معنای:
- دقت فنی و تخصصی در حوزه مورد نظر (پزشکی، حقوق، فنی)
- یکنواختی اصطلاحات و استفاده از گلاسری مشخص
- خوانایی و محاوره‌سازی متن متناسب با مخاطب هدف
- استفاده از ابزارهای حافظه ترجمه (TM) برای کاهش هزینه و افزایش یکپارچگی
نکته کاربردی: برای پروژه‌های بلندمدت درخواست ایجاد یک سبک‌نامه و گلاسری کنید — این کار در جلسه اول میزان خطا را به شدت کاهش می‌دهد و در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کند.
۷. اشتباهات رایج متقاضیان و راه‌حل
- فرستادن عکس بی‌کیفیت از مدارک: کیفیت پایین عکس باعث خطا در خواندن املاء و تاریخ‌ها میشود. راه‌حل: عکس با نور مناسب و بدون انعکاس ارسال کنید.
- عدم اعلام املای لاتین صحیح: مغایرت بین پاسپورت و ترجمه باعث مشکل در پذیرش مدارک میشود. راه‌حل: املای لاتین را طبق پاسپورت اعلام کنید.
- انتخاب دارالترجمه غیرمجاز: ترجمه مهر نشده یا از مترجم غیرمجاز بگیرید. راه‌حل: از لیست مترجمان رسمی قوه قضائیه استفاده کنید یا با خانه ترجمه تماس بگیرید.
- درخواست فوری بدون اعلام قبلی: برخی مراحل تأیید زمان‌بر هستند. راه‌حل: زمان واقعی را از دفتر ترجمه بپرسید و اگر فوری است هزینه و مراحل را از قبل هماهنگ کنید.
۸. پرسش‌های پرتکرار (FAQ)
۹. چک‌لیست نهایی قبل از ثبت سفارش
- تعیین دقیق هدف (سفارت، دانشگاه، کاربرد داخلی)
- بررسی نیاز به تأییدات دادگستری و وزارت امور خارجه
- تعیین املای لاتین مطابق پاسپورت
- تعداد نسخه‌های موردنیاز را مشخص کنید
- استعلام تعرفه و زمان تحویل از دارالترجمه
برای سفارش یا استعلام دقیق، به صفحه تعرفه ما مراجعه کنید: تعرفه ترجمه رسمی یا از طریق تماس با ما استعلام بگیرید.
جمع‌بندی و دعوت به اقدام
انتخاب بین ترجمه رسمی و غیررسمی بستگی مستقیم به هدف شما دارد. اگر نیاز به پذیرش رسمی در سفارت، دانشگاه یا مراجع قضائی دارید، ترجمه رسمی و تأییدیه‌های مربوطه ضروری است. اگر هدف شما محتوا، پژوهش یا بازاریابی است، ترجمه غیررسمی با کیفیت کفایت می‌کند.
خانه ترجمه آماده است تا بر اساس نوع مدرک، زبان و مقصد، برآورد هزینه و زمان ارائه دهد. برای استعلام دقیق، لطفاً با ما تماس بگیرید یا سفارش آنلاین ثبت کنید.
درخواست استعلام